Het blije ei van YES

Ondanks dat het nu wel heel erg lijkt op de muziek van de voormalige band van Jon Anderson, is het niet helemaal terecht dit nieuwe album van Jon Anderson & The Band Geeks te vergelijken met de superformatie die YES ooit was. En toch doen wij het. Omdat vergelijken in deze welhaast onvermijdelijk is. Want van 1968 tot 2004 was Jon Anderson niet alleen de leadzanger* met een uit duizenden herkenbare stem en het kloppend hart van een van de succesvolste symfonische rockbands uit de jaren zeventig, hij was minstens net zo belangrijk als componist en mede-oprichter van YES. Dit nieuwe werkstuk is dus niet alleen een door YES geïnspireerd album. Nee. Jon Anderson ís YES. YES zit na twintig jaar nog heel diep in Jon Anderson.

Tegelijkertijd gaat de vergelijking hier en daar mank. Dit omdat de originele bandleden van YES een geheel eigen signatuur hadden. Niemand kan de plaats van mijn favoriete basgitarist aller tijden innemen. Niemand. Maar droevig genoeg, enkele van de oudgedienden leven niet meer. Of ze doen liever dingen in andere bands. Of ze zitten achter de geraniums op een piano te pingelen. Op Steve Howe na**. De gitarist is in YES achtergebleven. Een YES dat na het overlijden van drummer Alan White en basgitarist Chris Squire min of meer tot een tributeband verworden is. Linksom of rechtsom. We moeten het ermee doen.

Zo, nu hebben Steve Howe én Jon Anderson allebei hun eigen ‘tributeband’. Hoe leuk is dat?

Niet echt. Want de voor mij tot nu toe onbekend gebleven The Band Geeks is het snoepje van de week. Voor mijn gevoel speelt The Band Geeks zelfs meer in de ware geest van YES dan YES in huidige samenstelling. En toch, om redenen zoals hierboven beschreven en ondanks dat er stukjes uit oude YES nummers lijken te zijn geplukt, zie ik dit album niet als een nieuwe schijf van YES, maar als een album van Jon Anderson. Een ander verschil is het ontbreken van al dan niet lang uitgesponnen instrumentale stukken op True. Bij YES zorgden de ego’s van de overige bandleden er wel voor dat deze er kwamen. Goedschiks of kwaadschiks.

Maar je mag van mij ook onomwonden vaststellen dat John Anderson eindelijk weer eens een YES album heeft gemaakt. En dat laatste is iets wat hij in het verleden als soloartiest het liefst probeerde te vermijden.  

Net als bij YES en in andere projecten waar Jon Anderson de scepter zwaaide, zit True barstensvol spirituele thematiek. True herbergt niet alleen soms hele persoonlijke boodschappen, ook hier klinkt het geluid enorm blijmoedig en energiek. Logisch, want Jon was decennialang – naast dat kloppende hart – het blije ei van YES en voor mij is hij dat altijd gebleven.

Daarnaast zijn er geluiden te bespeuren die je wat minder snel in de muziek van zijn voormalige band zult tegenkomen. Het zijn kleine details die True een tikkeltje anders maken. Maar ze zijn er. Zoals het gospel-achtige koor in Make it Right en Realization, Pt. 2. (Waar is trouwens part Pt. I. gebleven?) Ook dat is typisch Jon Anderson. Net als het zwieren en zwaaien met een tamboerijn in de hand over dat podium. Met een kleurig sjaaltje losjes om de nek gedrapeerd en met die gevouwen handjes compleet met glimlach na afloop van een geslaagd optreden. Woew! Nee, niet ‘wauw’, autocorrect. Woew! En dat voor een man van bijna tachtig jaar oud. “Nou, de duvel is oud”.

De allermooiste tracks voor mij als YES liefhebber zijn als bijna vanzelfsprekend True Messenger, Once Upon a Dream (Tales, jááá… Awaken, jááá… ) en Counties and Countries. Nummers die zeker niet zouden misstaan op een deftig YES album. Het zijn liedjes die niet alleen doen denken aan Tales from Topographic Oceans of The Ladder, maar ook aan Keystudio. En het geluid is zonder meer 90125 in Shine On. In Counties and Countries hoor je weer flarden Going for the One en Make it Right bevat ‘bits and parts’ uit Roundabout. Of verbeeld ik mij dit nu weer? Er gebeurt hier ook van alles. En veel is zo herkenbaar YES. Door al die gerecyclede stukjes en beetjes is dit album zelfs een heuse ‘trip down memory lane’ geworden.

De hekkensluiter Thank God maakt echter dat ik dit nieuwe album waarschijnlijk geen 5 sterretjes ga geven. Maar dan heb ik echt naar spijkers op laag water moeten zoeken.

Kortom, hebben we hier dan met de zoveelste wederopstanding van YES te maken? De vele aanknopingspunten maken dit lastig te ontkennen. Maar zo ja, dan is het wel op z’n Jon Andersons onder begeleiding van een nieuwe supergroep. Want zonder The Band Geeks had Jon Anderson naar alle waarschijnlijkheid nooit zo’n fijne YES plaat kunnen maken. Hoe dan ook, ik ben hartstikke blij met True. Duimen omhoog dus voor Andy Graziano (leadgitaar), Richie Castellano, de man uit Blue Öyster Cult (basgitaar, productie, arrangementen), de toetsenisten Rob Kipp en Chris Clark, drummer Andy Ascolese en backing vocaliste Ann Marie Nacchio. En iedereen die ik vergeten ben.

Nabrander: Ik heb besloten het woord ‘tributeband’ niet meer te gebruiken. Zó goed is de combinatie Jon Anderson/The Band Geeks.

*Met een korte onderbreking tussen 1980 en 1984. Ook in 1988 verliet Jon Anderson kortstondig de band en vormde met Bill Bruford (drummer van het eerste uur), Rick Wakeman en Steve Howe de formatie ABWH en in 1991 hebben we zelfs met acht Yes-muzikanten binnen een formatie te maken. Chris Squire, Trevor Rabin, Alan White en Tony Kaye kwamen er even gezellig bij. Maar ook dat feest duurde niet lang.

**Hoewel de gitarist pas na Time and a Word bij YES aan boord kwam beschouw ik Steve Howe vanwege zijn lange staat van dienst bij YES als een van de meest originele bandleden naast Jon Anderson, Chris Squire, Alan White en Rick Wakeman. Deze line-up wordt ook weleens de klassieke YES genoemd. Nou ja, grumpy old man was niet zo vaak aanwezig, hij was wel heel belangrijk voor het geluid van YES. Naar verluidt komt de voormalige toetsenist binnenkort zelfs met een album vol bewerkte YES liederen.

Ha, wat leuk! We zitten weer middenin in een heuse YES revival!

⭐⭐⭐⭐⭐